 |
 |
|||
Szkoła Podstawowa im II Armii Wojska Polskiego w Zbąszynku
opis ogródkaSzkoła Podstawowa w Zbąszynku położona jest w północno-zachodnim krańcu miasta, z dala od głównych ulic. Graniczy z pracowniczymi ogródkami działkowymi oraz Ośrodkiem Sportu i Rekreacji. Teren przy naszej szkole jest dość rozległy, ale nie do końca przyrodniczo zagospodarowany, dlatego sukcesywnie dążymy do poprawy jego stanu.Przed szkołą, od strony głównego wejścia znajduje się kilkanaście grup nasadzeń krzewów ozdobnych, kilka drzew liściastych, szpalery iglaków i różana rabata. Za budynkiem natomiast rosną kilkudziesięcioletnie drzewa (jesion, dąb, topola, głóg, klon oraz brzozy i robinie) i kolejne dwa szpalery iglaków. Uczniom i nauczycielom naszej szkoły brakowało miejsca na ,,klasę pod gołym niebem? w otoczeniu drzew mądrości, obszaru na którym zaistniałyby różnorodne siedliska przyrodnicze, będące podstawą rozwoju w zgodzie z naturą. Wiadomo, że najskuteczniejszym sposobem przyswajania wiadomości jest doświadczenie. A taki ogród, w którym wszystkie rośliny można podziwiać poprzez dotykanie, wąchanie, porównywanie i osobistą pielęgnację, może zafunkcjonować tylko w najbliższym otoczeniu dziecka, a więc przy szkole. Obszar na którym w 2005r. zaplanowane zostały zmiany był do tego momentu trawiastym ugorem oddzielonym od pobliskich ogródków działkowych betonowym płotem. W celu przybliżenia zasad tworzenia terenów zielonych, nauczyciel przyrody - Kostera Violetta, wzięła udział w szkoleniu organizowanym przez Wojewódzki Zarząd Lasów Państwowych w Zielonej Górze na temat : ,,Zieleń towarzysząca obiektom szkolnictwa i oświaty?. Zgodnie z sugestiami leśników, ogrodników i w oparciu o fachową literaturę opracowany został projekt ogrodu, któremu przyświecały następujące cele: - stworzenie ogrodu botanicznego pełniącego funkcje dydaktyczne, użytkowe i dekoracyjne, - zgromadzenie obiektów umożliwiających prowadzenie obserwacji i badań przyrodniczych, - przygotowanie miejsca do przeprowadzenia spotkań rekreacyjnych dla rodziców i uczniów, - integracja szkoły i środowisk lokalnych. Przewidywane efekty funkcjonowania ogrodu: - uatrakcyjnienie wizerunku obszaru przyszkolnego, - zaangażowanie uczniów i rodziców w działania zmierzające do ochrony środowiska naturalnego, - integracja poczynań rodziców i szkoły, - pogłębienie świadomości ekologicznej, - stworzenie nowych siedlisk do rozwoju fauny i flory, - pielęgnacja nasadzonych roślin i obiektów wodnych, - założenie ogródka meteorologicznego (wiatromierz, deszczomierz), - wykonanie i zamocowanie budek lęgowych i karmników dla ptaków, - stworzenie warunków do życia małym ssakom i płazom. Grupa uczniów z Klubu Przyjaciół Przyrody wraz z opiekunem dokonała badania pH gleby, oględzin i pomiaru terenu, analizy warunków rozwoju określonych grup roślin. Rozplanowano lokalizację obiektów i nasadzenia roślin. Realizacji projektu podjęła się firma ,,Zielony Ogród" ze Zbąszynia. Właściciel firmy opracował kosztorys planowanych prac, który wraz z projektem przedłożony został w Wydziale Infrastruktury Technicznej w Urzędzie Miejskim w Zbąszynku. W wyniku tych działań przyznano szkole środki finansowe, dzięki którym w X i XI 2005r. wykonano wstępne prace przygotowujące teren pod ogród (zebranie i wywóz darni, oczyszczenie i wyrównanie terenu), a od IV 2006r. rozpoczęto prace hydrauliczne i budowlane: wykonano oczko wodne, nasadzono rośliny, ułożono kostkę granitową na obrzeżach, nawieziono korę do wyściółkowania, rozmieszczono kamienie, stare pnie i inne naturalne elementy dekoracyjne. Nad prawidłową realizacją działań czuwała p. dyrektor M. Czaczyk oraz opiekun ogrodu - Kostera Violetta. Duży wkład wnieśli nauczyciele i pracownik techniczny naszej szkoły, rodzice, a także sami uczniowie. Walory przyrodnicze poszczególnych siedlisk: Nowo powstały ogród ma pełnić funkcję dydaktyczną, wypoczynkową i izolacyjną oraz nadawać całości terenu oprawę plastyczną. Woda. Zainstalowanie oczka wodnego, a w przyszłości także źródełka, wpływa na poprawę warunków mikroklimatycznych terenu. Wokół wody powstała przestrzeń dla roślin o specyficznych wymaganiach glebowych(np. paprocie, kosaćce, funkie, turzyce czy grążele). Woda zwabia spragnione picia czy kąpieli ptaki i owady. Zapewnia także sprzyjające warunki życia innym stworzeniom wodnym, np. żabom, ślimakom, małym skorupiakom. Drzewa i krzewy. Nieregularny żywopłot z drzew i krzewów o różnej wysokości ( dereń biały, kielichowiec, świdośliwa, leszczyna czerwona, wierzba pospolita, krzewuszka itp.) pełni w ogrodzie ważną funkcję. Przede wszystkim chroni glebę przed wiatrem i erozją, utrzymuje wyższą temperaturę i wilgotność gleby, filtruje kurz i spaliny oraz zapewnia pokarm i schronienie ptakom, owadom i innym małym zwierzętom. Ma także na celu zamaskowanie betonowego ogrodzenia, które wytycza teren szkoły od północy. Ważnym elementem ogrodowej aranżacji są rośliny, które nie zrzucają liści na zimę ( sosna żółta, jałowiec kolumnowy, świerki, jałowce, żywotniki). Wiosną i latem pełnią rolę spokojnego tła dla kolorowo kwitnących okazów, natomiast jesienią i zimą zajmują najbardziej eksponowane pozycje. Nie grozi im wtedy żadna konkurencja, gdyż sezonowe piękności zeszły już ze sceny. Formy kamienne. Kolejnym, istotnym elementem ogrodu są wszelkie formacje kamienne. Zarówno pojedyncze głazy, jak również ich kompozycje tworzą specyficzne środowiska żerowania, życia i schronienia licznych organizmów, różnicując warunki siedliskowe ogrodu. Korzenie i pnie. Pełnią funkcję stworzycieli mikrosiedlisk. Urozmaicają powierzchnię ogrodu. Tworzą specyficzne laboratorium przemiany materii organicznej. Kwiaty. Odmiany kwitnące wiosną, latem i jesienią (złotlin, kalina, forsycja, magnolia ,hortensja i in.) o dużych pylnikach wytwarzających nektar, wabią pożyteczne owady. Stworzenie warstwy podszytu z ziół i wcześnie kwitnących roślin cebulowych (tulipany, pierwiosnki, fiołki, przebiśnieg, miodunka, lawenda i in.)umożliwia rozwój wielu gatunkom organizmów glebowych i owadom biegającym. Pnącza (np. powojnik, bluszcz, milin, wiciokrzew, winobluszcz trójklapowy) zasadzone zostały pod metalowym płotem, od zachodniej strony ogrodu. Pełnią funkcję maskującą i ozdobną. Na razie ich pędy przetykane są przez oczka siatki, lecz w miarę wzrostu i możliwości finansowych można je będzie poprowadzić przy różnych podporach tworząc tunele i pergole. Ogród z pnączami jest ciekawszy i bardziej tajemniczy. działalność dydaktycznaDzięki prawidłowym zabiegom pielęgnacyjnym i łagodnej aurze wszystkie rośliny szczęśliwie przetrwały pierwszą zimę 2006/2007r. Począwszy od wiosny przez całe lato i jesień ukazywały nam swoje uroki (zdjęcia). Ponieważ rośliny są jeszcze dość małe, między nimi nieustannie wyrastają chwasty. Systematycznie więc trzeba je zwalczać, nie zapominając o tym nawet podczas wakacji. Ponadto lato 2007r. było dość suche i należało ogród systematycznie nawadniać. Większości prac pielęgnacyjnych podejmują się członkowie istniejącego przy szkole Klubu Przyjaciół Przyrody wraz z opiekunem. Jesienią np. dokonali cięć formujących, poprzez usunięcie zdrewniałych, porażonych i suchych pędów i posadzili kolejne cebule roślin, które zakwitną wczesną wiosną. Przygotowali i umieścili przy roślinach tabliczki zawierające krótką notkę o danym okazie np. jego nazwie, pochodzeniu, okresie kwitnienia, czy kolorze kwiatów. Służy to wszystkim odwiedzającym i ma na celu przybliżenie nazw roślin oraz ich charakterystycznych cech. Uczniowie pomogli w zamontowaniu małej stacji meteorologicznej, niezbędnej do dokonywania pomiarów.Na terenie starej i nowej części ogrodu odbywają się imprezy szkolne i środowiskowe takie jak: apele szkolne, pokazy np. strażaków i policjantów, pikniki rodzinne, majówki czy różne klasowe uroczystości. W czasie przerw, przy sprzyjającej aurze uczniowie mają okazję wybiegać się wśród zieleni bądź odpocząć na samotnych ławeczkach wśród krzewów. Mimo krótkiego czasu funkcjonowania ogrodu, wielu nauczycieli już realizowało tam swoje zajęcia, wykorzystując aktywizujące metody doświadczania, obserwacji czy analizy porównawczej. Liczba takich spotkań na pewno wzrośnie, gdy zamontowane zostaną odpowiednie do nauki ławki i stoliki, czyli powstanie "klasa pod gołym niebem? w otoczeniu feerii barw, przy wtórze szumu wiatru i śpiewu ptaków. A oto kilka nauczycielskich pomysłów: Planując lekcje plastyczno-techniczne, można tworzyć oryginalne kompozycje z żywych czy suchych pędów i wykorzystać je jako element martwej natury. Mając do dyspozycji różne gatunki kwitnących, roztaczających cudowne wonie roślin, można pokusić się o zbiór kolorowych płatków tworząc aromatyczne mieszanki w woreczkach lub otwartych pojemniczkach. Będą one niezapomnianym prezentem dla mam lub babć. Jesienią w ogrodzie można wyszukać wiele dodatków i wykorzystać je do klasowych kompozycji. Dekoracyjne okażą się pół dojrzałe owoce kasztanowca, piękne owoce dzikiej róży i pigwy, którą na dodatek warto powąchać i spróbować. Jesiennie przebarwione liście, pędy i owoce ożywią niejedną klasę i nadadzą jej ciepłego klimatu. Przyrodnik ma w ogrodzie niespożytą bazę do realizacji różnorodnych zajęć i może zainspirować uczniów np. do rozpoznawania, sadzenia i rozmnażania roślin, analizy budowy liści i kwiatów, porównywania pokroju drzew (parasolowaty, kolumnowy, płaczący), obserwacji zwierząt wodnych( np. żaby i ich kijanki czy ważki są bardzo wdzięcznym obiektem) i owadów biegających (mrówki, chrząszcze, kowaliki). Jest to idealne miejsce do tego, aby uczniowie poczuli więź z przyrodą i nabyli świadomość, że od nich zależy przyszłe prawidłowe funkcjonowanie środowiska naturalnego. Na zajęciach z języka polskiego, języków obcych czy muzyki można się po prostu zapatrzeć w niezwykłość barw i kształtów, zasłuchać w rytm dźwięków i przenieść te doznania do krainy literatury, tworząc oryginalne opowiadanie, opis, bądź komponując melodię. Nauczycielki kształcenia zintegrowanego zaplanowały na nadchodzącą wiosnę, posianie nasion dyni ozdobnej i tykwy, które swym niezaprzeczalnym urokiem wyeksponują fragment ogrodu, a ponadto ograniczą rozsiewanie się chwastów. Roślina tworzy owoce od lipca do przymrozków, przy czym żaden owoc nie psuje się. Po zasuszeniu i okorowaniu można je malować, wytwarzać flakony i żyrandole. Będzie to niesamowita, plastyczno-techniczna przygoda dla młodszych dzieci. Ciekawymi mogą się okazać zajęcia, na których uczniowie będą rozpoznawać kwitnące rośliny poprzez zmysł dotyku i węchu, a także wybór ,,Królowej ogrodu?. W nadchodzącym sezonie wiosenno-letnim podejmiemy kolejne działania m.in.: stworzymy mini-wrzosowisko, obsadzimy kolejny fragment betonowego płotu Rdestem Auberta i naprawimy przerwaną folię w oczku wodnym. Jesienią, ogłoszony zostanie konkurs na karmniki i budki lęgowe dla ptaków, a w rogu ogrodu przygotujemy mieszkanko, do którego zaprosimy jeża. W latach 2008/2010 planowana jest realizacja projektu ,,Amazing Europa? w ramach europejskiego programu-Projekty Szkół. Zakłada on, iż 8 krajów europejskich przedstawi swoją kulturę, historię, obyczaje i życie codzienne uczniów, i ich rodzin. Nasza szkoła, w tym i ogród dydaktyczno ?botaniczny, będzie mogła tu zostać zaprezentowana jako przykład miejsca gdzie teoria splata się z praktyką oraz jako miejsce rozwijania zainteresowań uczniów przyrodą. Ponadto, ogród spełni również rolę wizytówki szkoły, miejsca w którym realizuje się zadania edukacyjno-wychowawcze, z zachowaniem zrównoważonego rozwoju. autorzy opisuKostera Violetta |
||||
 |
 |
