 |
 |
|||
Szkoła Podstawowa w Palikijach
opis ogródkaJak to z ogrodem było? - historia powstaniaNasza przygoda z ogrodem szkolnym rozpoczęła się w 2003r. Grupa miłośników przyrody z Koła Młodych Ekologów, nauczyciele, a wkrótce cała społeczność szkolna wraz z rodzicami zaangażowała się w tworzenie działki przyszkolnej. Początkowa miała to być niewielka rabatka, powstał projekt. Ostatecznie miejscem odpowiednim okazał się zakątek między murami szkoły, którego jedyną ozdobą była magnolia. Prace w ogrodzie ruszyły wiosną 2004r. Przygotowanie terenu, zakup narzędzi, wykonanie drewnianej palisady i wreszcie sadzenie roślin? Każdy uczeń, chcąc uzyskać tytuł Mistrza Architektury Krajobrazu musiał zasadzić swoją roślinę. Sponsorami roślin i krzewów byli rodzice i przyjaciele szkoły. Tak powstał nasz pierwszy maleńki ogródek o przyjaznej nazwie ?Bratek? (król wiosennych kwiatów w naszym ogródku)- (fot.1-2) Wkrótce ogród stał się miejscem nie tylko prac pielęgnacyjnych roślin, ale także rodzajem ?zielonej szkółki?. Tu zaczęły odbywać się lekcje przyrody, ekologii, plastyki. Ogródek stał się inspiracją do wielu działań, tj. stworzenie albumu o historii zazieleniania terenu wokół szkoły od początku jej powstania, wymieniona została kostka brukowa wokół ogrodu, nawiązana została współpraca z okolicznymi mieszkańcami w działaniach przyjaznych środowisku, zgłosiliśmy swój udział do konkursu ?Kształtujemy tożsamość krajobrazu? i zostaliśmy jego laureatami. Szkoła zaczęła w zieleni?rozkwitać?. Jedynym problemem stał się brak przestrzeni w ogródeczku? Wiosna 2005 roku zgodnie z wcześniejszym planem i projektem rozpoczęły się prace nad tworzeniem nowego ogrodu. To przedsięwzięcie wymagało znacznie większego nakładu pracy i pomocy rodziców i przyjaciół szkoły. Musieliśmy przystosować pod ogród teren bardzo zaniedbany, rodzaj nieużytku ukrytego za boiskiem szkolnym. Należało uprzątnąć teren, duży koszt stanowiła naprawa siatki ogrodzeniowej (fot.3). Udało się! ? Powstał ogród ?Zacisze?. Wraz z wiosennym słońcem działka była gotowa do łatwych prac ogrodniczych: grabienia, siewu trawy, sadzenia roślin (fot.4-5). Uroczystego otwarcia ogrodu dokonały wadze gminne 8 czerwca 2006 roku podczas festynu rodzinnego organizowanego przez nasza szkołę (fot.6). Wójt gminy zasadził symboliczny krzew w ogródku. W tym roku szkolnym ogród zakwitnie czwarty raz. Będzie cieszył oko różnobarwnymi aksamitkami i pachniał lilią, dalią? Spacerkiem po ogrodzie Ogród przy Szkole Podstawowej w Palikijach posiada łączną powierzchnię ok. 5 arów. Pierwsza część ogrodu o planie prostokąta ?wmontowana? jest w budynek szkoły. Jej cechą charakterystyczną jest drzewko magnolii otoczone płotkiem palisadowym. W ogródku rosną rośliny wieloletnie: piwonie, różaneczniki, azalie, rozchodniki, gardenie, iglaki i jednoroczne: bratki, wiele odmian tulipanów, żonkile, hiacynty, aksamitki, astry i wiele roślin skalnych. Koło Młodych Ekologów w pierwszym roku założenia ogródka wykonało tabliczki do oznaczania roślin. Było ich wówczas około 50, dziś mamy ich ponad 70. Druga część działki szkolnej ? ogród ?Zacisze? połączony jest z ?Bratkiem? aleją sosen. Ma plan trójkąta i sąsiaduje z zachodniej strony z polem uprawnym, od wschodu z boiskiem szkolnym. Trzeci bok ogrodu styka się z budynkiem gospodarczym. W rogu ogrodu znajduje się kompostownik, obsadzony trawą pampasową i pasiastą (?Miskant?) ? (fot.7). Teren ogrodu jest równy i płaski; to dawny sad owocowy, do dziś owocują w nim 4 gatunki starych odmian śliw i 2 orzechy włoskie. Miejsca nasadzeń nowych krzewów i roślin zielnych to teren przy ogrodzeniu. Prawa strona ogrodu oddzielona od boiska żywopłotem obsadzona jest różnobarwnymi liliami wiosną, a latem i jesienią kwitną tu astry, aksamitki, dalie i słoneczniki. Rosną tu także wieloletnie krzewy budlei oraz niskie tuje. Druga strona ogrodu od pól uprawnych oddzielona jest siatką ogrodzeniową, którą ukryliśmy wśród ozdobnych traw, wysokich kwiatów canny i gałęzi glicynii. Sadzimy tu corocznie astry, żeniszek, aksamitki, mieczyki, cynie. Od trzech lat rosną tu krzewy derenia białego i pigwy. Mamy tu także grządkę rumianów, goździki, piwonie oraz zioła tymianek, szałwia, ogórecznik, bazylia i macierzanka (fot.8). Kolejna ściana ogrodu ograniczona budynkiem gospodarczym obsadzona jest krzewami derenia i paprociami. Wejście do ogrodu stanowi tunel między drewnianą pergolą porośniętą winobluszczem. Stare drzewa owocowe zajmują środkową część ogrodu. Mamy tu także kilkunastoletnią brzozę, wokół której posadzono kilka krzewów iglastych, głównie jałowce i tuje. Naszą dumą jest drzewo sosny czarnej i sosny syberyjskiej, a także krzew hibiskusa, kiwi, ozdobna porzeczka oraz glicynia. Nasz ogródek jest zadbany i ciekawy. Przy jego tworzeniu towarzyszyła nam idea łączenia tradycji ogrodniczych ze współczesnymi trendami urządzania ogrodów. Chcieliśmy stworzyć miejsce ciekawsze od typowych nasadzeń skalno-iglastych spotykanych najczęściej przed współczesnymi posesjami. W naszym ogródku dobrze czują się i mamy, i babcie rosną w nim bowiem rośliny ?łączące pokolenia?: malwy, rumianki, słoneczniki, piwonie. Nie brakuje także nowych odmian roślin i ciekawych sposobów urządzania ogrodu (bambusowe podpory róż piennych, pergole). Nie bez przyczyny w ostatnim roku pojawiły się w ogrodzie ławki. To miejsce stało się rodzajem ?zielonej szkoły?, a także tajemniczym zakątkiem do odpoczynku (fot.9). Osoby odpowiedzialne za ogród Dyr. Szkoły ? Urszula Rogowska Misztal ? pozyskiwanie sponsorów do finansowania prac ogrodzie Koordynator ? Danuta Suchecka ? opiekun Koła Młodych Ekologów Uczniowie kl.II,V,VI ? członkowie Koła Młodych Ekologów Nauczyciele ? Bogdan Sierpiński, Małgorzata Bednarczyk, Elżbieta Czubak Pracownicy techniczni szkoły ? Andrzej Pluta, Maria Sosnowska Oprawa medialna ? Marcin Pluta działalność dydaktycznaNauka przez pracęPraca w ogrodzie szkolnym przynosi wiele satysfakcji i radości. Angażując się praktycznie i emocjonalnie w wykonywanie różnorodnych zadań uczniowie zaczynają rozumieć potrzebę ochrony przyrody. Czują się odpowiedzialni za to, co jest wynikiem ich pracy. Cieszą ich nowe rośliny i pielęgnują te, które podziwiają już kilka lat. Pracują głównie na zajęciach ekologii, często w wolnym czasie po lekcjach. Kilkakrotnie spotykają się również w wakacje. Działka szkolna stała się również inspiracją do działań dydaktycznych i wychowawczych nauczycieli wszystkich przedmiotów oraz wychowawców klas, opiekuna świetlicy środowiskowej. Wspólne działania wymagają zaangażowania całej społeczności szkoły, pozyskiwania akceptacji i wsparcia rodziców, środowiska lokalnego, władz samorządowych. Tu szkoła nie może zamknąć się w ławce szkolnej. Staje się szansą na rodzaj kształcenia holistycznego,interdyscyplinarnego. Dzięki tak pojętej idei realizowania treści edukacji przyrodniczej i regionalnej może uda się przełamać sformalizowany system klasowo- lekcyjny. Tematy edukacji przyrodniczej oraz regionalnej realizowane są z wykorzystaniem naturalnych i konkretnych środków dydaktycznych w swoistej ?zielonej pracowni?. Uczniowie zdobywają nową wiedzę i umiejętności poprzez aktywność twórczą. Odbywają się tu lekcje przyrody, ekologii, języka polskiego i angielskiego, plastyki, muzyki i matematyki. Na bieżący rok szkolny zaplanowano następujące tematy: 1. Ogród słowem malowany. Chcę o tym napisać do gazetki szkolnej- wiosenne prace w ogródku szkolnym. Ogrodnik w ogrodniczkach pracuje w ogródku- tworzymy rodziny wyrazów. W tajemniczym ogrodzie- środki stylistyczne we fragmencie powieści F.E.Hodgson Burnett "Tajemniczy ogród". Żyję w harmonii z naturą- wpływ obcowania z przyrodą na nasze samopoczucie. Co robi Róża w ogródku?- pisownia wielką i małą literą.( język polski kl.IV-VI) 2. Obliczanie pól i obwodów wielokątów. Jednostki długości, powierzchni, wagi, czasu- zamiana jednostek na podstawie doświadczeń i pomiarów ogrodu.(matematyka kl.IV-VI) 3.Prezentacja multimedialna ogródka, jego historii, roślinności w programie Power Point (informatyka). 4.?Mały ogrodnik?- poznajemy technologię prowadzenia ogrodu, terminarz prac (technika). 5. Najciekawsze zabytki miejscowości. Czym szczyci się moja miejscowość? (historia) 6. Z czego składa się przyroda? Jak zmienia się przyroda w ciągu roku? Hodujemy i obserwujemy rośliny. Dlaczego przyroda jest w niebezpieczeństwie. Poznajemy rośliny nagonasienne i okrytonasienne. Poznajemy budowę łodygi, liści, kwiatu, nasion. Owady ? najliczniejsza grupa zwierząt lądowych. Ślimak winniczek ? przedstawiciel ślimaków lądowych.(przyroda kl. IV-VI) 7. Wypowiedzi na temat wiosennych prac w ogrodzie na podstawie tekstu ?Mądre nasiona?. Tabliczka do oznaczania roślin. Nauka piosenki ?Każdy kwiat to mały świat?, ?Ziemia- zielona wyspa?. Szukamy wiosny w ogrodzie? ? zwiastuny wiosny. Utrwalenie czasowników na podstawie czynności wykonywanych w ogrodzie. Szkicowanie wiosennych kwiatów (kształcenie zintegrowane) 8. Święty Franciszek z Asyżu ? przyjaciel przyrody (religia). 9. Poznajemy barwy ogródka. Pierwsze wiosenne kwiaty. Przedszkolaka tez można nauczyć ochrony przyrody. Obserwacja przyrody z wykorzystaniem lup. (oddział przedszkolny) Działamy planowo Założenie i utrzymanie ogrodu wymaga systematycznych i planowych działań, popartych finansami. Wspierają nas w tych działaniach rodzice i przyjaciele szkoły ? właściciele gospodarstw szkółkarskich, ofiarodawcy roślin. Część środków pozyskujemy tworząc projekty ekologiczne. Oto tytuły niektórych: ?Bo Ziemia z nami kręci się?, ?W zieleni szkoła rozkwita?, ?Stąd jestem ? tu zostanę?. Długofalowe działania ekologiczne sprawiły, że coraz częściej szkoła nasza kojarzona jest z placówką przyjazną środowisku (fot.10). Ogród szkolny zaś stał się inspiracją szeroko pojętych działań mających na celu wychowanie młodego człowieka w zgodzie z otoczeniem i rozumnie kształtującego krajobraz. Oto zrealizowane przez nas przedsięwzięcia, które ?wyrosły? z ogrodu: 1.Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych z zakresu ekologii w klasach I-VI. 2.Zorganizowanie konkursów plastyczno-literackich o tematyce ekologicznej ?Moje miejsce-mój zawód? 3.Prelekcja dla rodziców i społeczności lokalnej na temat potrzeby segregacji odpadów, promocji zdrowego stylu życia, z zakresu projektowania ogródków przydomowych. 4.Udział uczniów i nauczycieli w likwidacji dzikich wysypisk śmieci w ramach corocznej akcji ?Sprzątanie świata?, udział w międzygminnej akcji ?Sprzątania rzeki?. 5.Założenie i pielęgnacja roślin kwiatowych w szkolnym ogrodzie, uzyskanie czterokrotnie tytułu laureata w ramach konkursu ?Kształtujemy tożsamość krajobrazu? oraz nagrody Kryształowej Malwy w roku 2007. 6.Zbiórka surowców wtórnych i zdobycie dwukrotnie I miejsca w konkursie ?Żyję w przyjaźni ze środowiskiem? ? organizator Firma POLA, stała segregacja odpadów na terenie szkoły. 7.Wydanie gazetki Koła Młodych Ekologów ? ?Ziółko?. 8. Stała zbiórka zużytych baterii ? organizator Firma REBA. 9. Opracowanie prezentacji multimedialnej ?Kompleks Parkowy przy Pałacu w Palikijach?. 10.Nawiązanie współpracy z Urzędem Gminy (monitoring działań ekologicznych szkoły, dofinansowanie konkursów z ekologii i profilaktyki uzależnień). 11.Organizowanie wycieczek przyrodniczych w różnych porach roku do Ogrodu Botanicznego w Lublinie, Muzeum Wsi Lubelskiej, Muzeum Przyrodniczego w Kazimierzu Dolnym. 12.Wyróżnienie w Wojewódzkim konkursie LOP ?BADAĆ-WIEDZIEĆ-DZIAŁAĆ? ucz. Kl.V. 13.Zdobycie wyróżnienia przez szkołę w Gminnym Konkursie ?Najpiękniejszy ogród?. 14.Organizowanie przez szkołę konkursu na ?Najpiękniejszy ogródek przydomowy? dla mieszkańców wsi Palikije (odbyły się już dwie edycje konkursu) 15. Nawiązanie współpracy z miejscowymi gospodarstwami szkółkarskimi, prowadzenie zajęć w terenie z zakresu pielęgnacji roślin. autorzy opisuDanuta Suchecka, Urszula Rogowska Misztal |
||||
 |
 |
