Szkolne ogrody - zielone pracownie: przegląd szkolnych ogródków

Szkoła Podstawowa w Stypułowie

Stypułów 68/B, Korzuchów
67-120 Stypułów

tel. 0683887529
e-mail: spstypulow@op.pl

rok utworzenia ogródka: 1999
powierzchnia: 640 m2

opis ogródka

Budowę ogrodu zainicjowaliśmy w 1999 roku. Jej autorami był nauczyciel przyrody Henryk Kużel oraz nauczycielka kształcenia zintegrowanego Renata Korpan.
Najpierw wyznaczyliśmy teren, potem powstał projekt jego zagospodarowania wraz z kosztorysem. Po rozmowach w Urzędzie Miejskim w Kożuchowie uzyskaliśmy dotację z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska w Kożuchowie -2,7 tys. zł i z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze -2,7 tys. zł. Pozyskaliśmy także sponsora ? miejscowy zakład drzewny, który wyposażył nasz ogród w elementy architektury ogrodowej. Otrzymaliśmy piękną altanę, pergolę, płotki, stół z ławkami, półpalisadę i plastry drewniane na wyłożenie podłogi. Łączna kwota darowizny wyniosła 5 tys. zł.
Po uporządkowaniu terenu przystąpiliśmy do gromadzenia niezbędnych materiałów. Ziemię i piasek w ramach pomocy przywieźli rodzice uczniów naszej szkoły, korę do ściółkowania podarował pobliski tartak. Kamienie polne, które miały w dużej części stanowić elementy dekoracyjne zbieraliśmy na pobliskich polach, oczywiście z pomocą rodziców.
W budowę ogrodu zaangażowani byli wszyscy tj. uczniowie naszej szkoły, absolwenci, nauczyciele i rodzice. Wspierały nas również władze gminne. Pomoc dorosłych mężczyzn okazała się niezbędna podczas ogradzania terenu, usypywania ziemi na rabatach, budowy oczka wodnego itp. Jesienią 2000 roku posadziliśmy wraz z uczniami pierwsze rośliny zakupione w zakładzie ogrodniczym. Pozostałe przyniosły dzieci ze swoich ogródków przydomowych, inne podarowało Nadleśnictwo Nowa Sól. Uroczyste otwarcie ogrodu przy udziale sponsorów, rodziców i wielu zaproszonych gości nastąpiło 20 października 2000roku.
Każda rabata w naszym ogrodzie jest inna:
? Pod dębem i wierzbą posadziliśmy rośliny cieniolubne i takie, które kwitną gdy drzewa nie mają jeszcze liści: konwalie, fiołki, cebulice, zawilce, funkie, paprocie itp.
? Przy oczku wodnym, wśród kamieni, rosną różnorodne skalniaki: (rojnik, smagliczka skalna, zawciąg nadmorski, ubiorek, itp.), juka ogrodowa i wierzba szczepiona na pniu.
? Na największej rabacie są kwitnące krzewy (ognik, bez, tawuła, migdałek, pięciornik itp.) oraz byliny kwitnące wiosną (irysy, maki, sasanki, liliowce, złocienie, orliki itp.) lub jesienią (chryzantemy, astry, rozchodniki itp.). Na tej rabacie znalazło się też miejsce na wiosenne rośliny cebulowe. Krokusy, hiacynty, czosnki, przebiśniegi, tulipany, szachownice, kosaćce, narcyzy, żonkile ? wszystko to mamy na miejscu. Zwiastuny wiosny obserwujemy na każdej przerwie.
? Na końcu ogrodu jest rabata z kwaśną ziemią, wyścielona korą drzewną. Można tam zobaczyć różne jałowce, modrzew szczepiony na pniu, tuje, cyprysy, azalie i oczywiście wrzosy ? byśmy wiedzieli od jakiej rośliny pochodzi nazwa miesiąca, w którym rozpoczynamy rok szkolny.
? Wokół altany posadzone są rośliny pnące (wiciokrzewy i powojniki) oraz kwitnące wiosną (niezapominajki, pierwiosnki, tulipany).
? Przed wejściem do ogródka rosną: wiśnie japońskie, jałowce, świerki, forsycje, kosodrzewina, tuje oraz niskie rośliny okrywowe. Górą pnie się słoneczno -żółty powojnik.
? Mamy też miejsce, w którym każdego roku wiosną wysiewamy rośliny jednoroczne do późniejszego rozsadzania. Nagietki, nasturcje, a głównie aksamitki doskonale znoszą przesadzanie. Dobrze rosną na nowym miejscu, a tym samym sprawiają wiele radości dzieciom, które z wielkim zapałem zajmują się ich uprawianiem. W czerwcu i we wrześniu oglądamy efekty swojej ogrodniczej pracy.

Od czasu założenia ogrodu wiele się w nim zmieniło.
? Urosły drzewa, krzewy, przybyło wiele nowych roślin.
? Zbudowaliśmy grill ogrodowy, który pomaga w organizowaniu imprez plenerowych - na świeżym powietrzu kiełbaski lepiej smakują.
? Z polnych kamieni w kącie ogrodu usypaliśmy murek dla jaszczurek ? jest tam spokojnie, cicho i gdy mocno świeci słońce wygrzewają się na nim te sympatyczne zwierzątka.
? Z drewnianych kloców przy pomocy rodziców i pana woźnego zrobiliśmy ławki, które ustawiliśmy w wielu miejscach ogrodu. Stoją w cieniu drzew, w upalne dni miło jest na nich posiedzieć.
? Na drzewach zawiesiliśmy różne budki lęgowe wykonane według zaleceń ornitologa.
? Przed nadejściem zimy na specjalnych słupach rozstawiamy karmniki, wykonywane przez dzieci i rodziców.
? W rogu ogrodu mamy kompostownię, wyrzucamy na nią zagrabioną trawę, liście i inne odpadki organiczne. Przed zimą gromadzimy w jej pobliżu różne gałęzie ? jesteśmy pewni, że sypiają tam okoliczne jeże, jesienią często są widywane przez dzieci w ogrodzie.
? Pod największą wierzbą, w półcieniu, ustawiliśmy duży stół i dwie ogromne ławki. Jest to miejsce, do którego wszyscy bardzo chętnie zaglądają.
? W przyszłości planujemy zorganizowanie ?zielonej klasy?. Drewniane stoły i ławki zamontowujemy pod największą lipą w ogrodzie, w pobliżu klombu z piwoniami. Planujemy też ustawienie na stałe tablicy do pisania i wykonanie podłogi z kamieni polnych. Każda lekcja w takim miejscu będzie na pewno przyjemnością.

Rośliny do zdrowego wzrostu i pięknego wyglądu potrzebują ciągłego zainteresowania i fachowej opieki. Przy ich pielęgnacji i rozwoju uczestniczy całe środowisko szkolne i lokalne. Każda klasa z wychowawcami ma w ogrodzie lub otoczeniu szkoły wyznaczony teren, za którego czystość i porządek odpowiada. Systematycznie przeprowadzane są prace porządkowe, szczególnie wiosną i na początku jesieni. Dzieci dowiadują się od nauczycieli jak opiekować się odpowiednimi gatunkami roślin, jak przeprowadzać zabiegi pielęgnacyjne. Co zrobić ze zgrabioną trawą, liśćmi lub jak posadzić kwiaty. Nazw drzew, krzewów i roślin zielnych uczą się z fachowej literatury, przewodników, atlasów itp., wykorzystują też do tego celu specjalnie przygotowane etykietki z nazwami. Nawet sześciolatki mają swoją rabatę. Podlewają ją, sprzątają, sadzą kwiaty, ucząc się ich nazw i doskonale się przy tym bawią ? szczególnie kiedy mogą podlać rośliny konewką. Trudniejsze i cięższe prace wykonuje nasz woźny. Zawsze też możemy liczyć na pomoc rodziców

działalność dydaktyczna

W dzisiejszych czasach problem ekologii i ochrony środowiska jest coraz częściej poruszany podczas zajęć dydaktycznych i wychowawczych Jednak prawdziwa edukacja ekologiczna w szkole to nie wiedza teoretyczna i zajęcia w ławkach, czy podawanie gotowej recepty na lepsze jutro. Edukacja ekologiczna to konkretne działanie w środowisku i dla środowiska. Takie możliwości dają uczniom naszej szkoły zajęcia odbywające się w szkolnym ogrodzie ? arboretum.
Gdy tylko pozwala pogoda odbywają się w nim lekcje plenerowe, narady klasowe i spotkania towarzyskie. Tu przyjmowaliśmy gości z I Gminnego Konkursu Ekologicznego. Z tego miejsca korzystają podczas zajęć nie tylko przyrodnicy, ale także poloniści, katecheci, plastycy. Często prowadzimy lekcje w terenie połączone z aktywnym działaniem. Tematykę związaną z uprawą roślin ozdobnych, opieką nad ptakami, obserwowaniem zwierząt i racjonalnym spędzaniem czasu na łonie przyrody poruszamy podczas lekcji przyrody w klasach IV ? VI oraz zajęć ze środowiska społeczno-przyrodniczego w klasach I-III. Od 2003 roku ogród jest jednym z ważniejszych miejsc realizacji przyrodniczego programu innowacyjnego ?Znawcy zielonego ABC? przeznaczonego dla uczniów klas I-III.
Obcowanie z przyrodą daje dzieciom wiele radości i uczy szacunku do niej. Obserwowanie ptaków pijących w upalny dzień wodę z oczka wodnego, znoszących do budek lęgowych trawki, podglądanie przez lupę dżdżownicy lub biedronki pomaga ukształtować człowieka świadomego swej jedności ze środowiskiem przyrodniczym.
Szkolny ogród pomaga:
? Przy organizowaniu uroczystości lokalnych - dożynki, festyny, gminne przeglądy zespołów śpiewaczych (grillowanie, biesiadowanie, umiejscowienie wystaw plenerowych itp.).
? Bezpiecznie i zdrowo bawić się i wypoczywać w otoczeniu zieleni naszym przedszkolakom (zabawy na kocach i w piaskownicy, spacery z lalkami, pikniki, gry ruchowe).
? Wzmacniać zdrowie emocjonalne poprzez słuchanie w naturalnym otoczeniu czytanych książek dla dzieci w ramach realizowanego od 2004 roku programu ?Czytające szkoły?, którego inicjatorem jest Fundacja ABCXXI -Cała Polska czyta dzieciom.
? W czasie wizyt rówieśników z innych placówek oświatowych ? organizowanie konkursów, wypoczynek w cieniu drzew, pikniki.
? Podczas spotkań z rodzicami, z okazji różnych uroczystości szkolnych i klasowych - zakończenie roku szkolnego, Dzień Matki, Dzień Dziecka, Dzień Bociana itp. ( prezentowanie umiejętności wokalnych, tanecznych, recytatorskich, zabawy, konkursy).
? Uczniom w miłym i przyjaznym otoczeniu spędzić wolny czas podczas przerw międzylekcyjnych, a także popołudniami. Z jego walorów mogą swobodnie korzystać wszyscy mieszkańcy wsi.

autorzy opisu

Monika Szczepańska