 |
 |
|||
Szkoła Podstawowa nr 4 w Śremie
opis ogródkaIdea utworzenia szkolnego ogródka dydaktycznego dojrzewała w naszej szkole kilka lat. Najważniejszym argumentem przemawiającym za jego powstaniem było przekonanie o celowości posiadania tego typu pomocy dydaktycznej, która z czasem stała się miejscem chętnie odwiedzanym przez uczniów nie tylko na lekcjach przyrody, ale także w ramach różnych innych zajęć.Powstanie tego typu obiektu możliwe było dzięki naszej współpracy z Towarzystwem Miłośników Ziemi Śremskiej. 8 marca 2005 roku prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Śremskiej p. Marian Dominiczak zgłosił propozycję budowy ogródka dydaktycznego na zniszczonej przez ząb czasu działce przy Szkole Podstawowej nr 4 im. M. Konopnickiej w Śremie, by w ten sposób uczcić 95 rocznicę śmierci Marii Konopnickiej- patronki szkoły oraz 100-lecie ZNP, którego śremska siedziba znajduje się przy ogródku. Akceptacja pomysłu przez dyrektorkę szkoły p. Ewę Wańską była tym większa, że zamysł utworzenia takiego obiektu istniał już w planach szkoły i czekał na realizację. Pani dyrektor, obdarzając wielkim zaufaniem Prezesa, oddała w jego ręce organizację, formy i metody realizacji tego trudnego, bo społecznie wykonywanego, niezmiernie potrzebnego dzieła. Zaangażowanych zostało bardzo wielu darczyńców: członków i sympatyków Towarzystwa, a także firm, począwszy od Zakładu Doświadczalnego PAN w Kórniku, ,,Spójni? nochowskiej, poprzez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Śremie, prywatne firmy, aż po Urząd Miasta. Ogromną pracę wykonali żołnierze Jednostki Wojskowej i uczniowie Zespołu Szkół Mechanicznych w Śremie, a także uczniowie naszej szkoły pod kierunkiem p. Mirosławy Tomczak (nauczycielki przyrody) i p. Jana Cieślaka (konserwatora). Ponieważ ogródek z założenia miał być nie tylko elementem ozdobnym, upiększającym szkołę, ale przede wszystkim miał być pomocny w nauczaniu przyrody, powstały niezależnie dwa jego projekty. Jeden został wykonany przez p. Damiana Radzika ? przedstawiał ogólny zarys ogródka, a drugi, uwzględniający przydatność obiektu od strony dydaktycznej, przygotowała p. Mirosława Tomczak. W doborze gatunków poprosiliśmy o pomoc pracowników Zakładu Doświadczalnego PAN w Kórniku i Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Śremie. Najbardziej eksponowanym miejscem obiektu jest skalniak, do tworzenia którego włączyli się członkowie szkolnego kółka przyrodniczego. Uczniowie z wielkim zaangażowaniem układali kamienie nadając mu pożądany kształt i z wielkim pietyzmem sadzili rośliny. W wyniku bezinteresownego zaangażowania się w społeczną pracę wielu ludzi dobrej woli 13 czerwca 2005 roku, w obecności jego twórców, został otwarty dydaktyczny ogródek przyrodniczy jako ?społeczny dar dzieciom?. Nasz ogródek był pierwszym tego typu obiektem na terenie powiatu i spowodował, że wkrótce i inne placówki oświatowe zaczęły zakładać własne oazy zieleni. działalność dydaktycznaOgród nasz jest położony na tyłach szkoły, na obszarze 594 m? . Składa się z kilku kwater zajmowanych przez rośliny w zależności od ich wymagań siedliskowych.W najbardziej oświetlonej jego części znajduje się skalniak porośnięty w większości sukulentami. Z kolei w miejscu, do którego nie zagląda słońce posadziliśmy rośliny lubiące cień i wilgoć. Dużym zainteresowaniem ze strony osób odwiedzających ogródek cieszy się zakątek nazwany przez nas ?zielnikiem?, gdzie zgromadziliśmy kolekcję roślin - ziół, które są wykorzystywane w gospodarstwie domowym jako przyprawy np. szałwia, estragon, mięta. W centrum działki znajduje się duży trawnik, graniczący od strony zachodniej z kępą krzewów i kącikiem wypoczynkowym ?opartym? o mini rosarium. Ponieważ ogródek z założenia ma spełniać funkcje ozdobną i dydaktyczną, przy jego zakładaniu uwzględniliśmy to, aby znajdowały się w nim rośliny : a) jednoroczne, dwuletnie i wieloletnie b) o różnych wymaganiach siedliskowych c) ozdobne, a także użytkowe d) o różnym pokroju e) o różnej porze kwitnienia f) efektowne z wyglądu g) które nie wymagają specjalistycznych, wyszukanych zabiegów, a ich pielęgnacja nie jest zbyt kosztowna. Niewielki fragment działki przeznaczyliśmy na wysiew roślin jedno i dwuletnich. Uczniowie mają możliwość uczestniczenia w prostych pracach (sianie, pielenie) oraz obserwacji wzrostu roślin. Rośliny cebulowe reprezentowane są przez krokusy, przebiśniegi, tulipany, żonkile i hiacynty. Sadząc krzewy liściaste dobieraliśmy rośliny tak, aby ukazać ich różnorodność. Mamy zatem w swej kolekcji gatunki o ciekawych liściach (machonia), pięknych kwiatach (rododendron), czy barwnych pędach (dereń). Spośród drzew i krzewów iglastych na uwagę zasługuje świerk wężowy (Picea abies Virgata) oraz świerk białobok (Picea pungens), które wyróżniają się swoim niezwykłym wyglądem. Rośliny o wijących pędach reprezentowane są przez różne gatunki wiciokrzewów, które w czasie kwitnienia zachwycają barwą i zapachem. Organy czepne można podziwiać u bluszczu pospolitego, który szczelnie zasłonił jedną ze ścian szkoły. Najbardziej oświetloną część ogrodu zajmują rośliny lubiące światło, wyższe temperatury i znoszące czasowy brak wody. Rosną tu rojniki, rozchodniki, juki, głodki, macierzanki i lubiące ciepło lawendy. W części działki, gdzie nie docierają promienie słoneczne, zadomowiły się : dąbrówka, hosta, żurawka, bergenia, bluszcz i paprocie. Rośliny zachwycają pięknem swych kwiatów. Staraliśmy się tak dobrać gatunki roślin, aby kwitły szczególnie w miesiącach nauki szkolnej. Są zatem zwiastuny wiosny- maleńkie pierwiosnki, pierwsze ukwiecone krzewy- forsycje, potem sasanki, barwinek, ubiorek wiecznie zielony, bzy i róże. Jesienią cieszą oko aksamitki, astry i wrzosy. Staraliśmy się także pokazać uczniom, że rośliny mogą przyciągać uwagę nie tylko kolorem, ale również zapachem i zgromadziliśmy w jednym miejscu rośliny znane jako aromatyczne zioła, np.melisa, mięta, lubczyk. Rośliny znane zwykle dzieciom z nazwy nie zawsze kojarzone są z konkretną rośliną. Tu uczniowie nie dość, że mogą je zobaczyć, to mogą również zerwać, powąchać i spróbować jak smakują. Mając taką pomoc dydaktyczną przybliżamy uczniom naturę, ułatwiamy im zrozumieć zależności pomiędzy organizmami, a także kształtujemy w nich wrażliwość na piękno przyrody. Odpowiedzialność za dobrą ?kondycję? ogrodu, dobór roślin (cały czas trwają nasadzenia nowych roślin), kolejność i koordynacje prac spoczywa na nauczycielce przyrody p. Mirosławie Tomczak, której pomaga szkolny konserwator p. Jan Cieślak. W czasie intensywnej wegetacji roślin w pieleniu pomagają panie sprzątające szkołę, a także nauczyciele uczący w naszej szkole oraz nauczyciele emeryci, przychodzący do klubu nauczyciela, który mieści się po sąsiedzku. Proste prace pielęgnacyjne wykonywane są również przez uczniów w ramach zajęć kółka przyrodniczego. Ogródek jest mocnym akcentem podnoszącym walory estetyczne szkoły, wykorzystywanym jako pomoc dydaktyczna w nauczaniu przyrody oraz miejscem spotkań uczniów w ramach różnych szkolnych zajęć. Walory dydaktyczne obiektu wykorzystywane są na lekcjach przyrody w klasach IV-VI i zajęciach nauczania zintegrowanego ? klasy I-III. Lekcje przeprowadzane są w oparciu o karty pracy wykorzystujące różne atuty przyrodnicze ogródka. W ogrodzie odbywają się także zajęcia z plastyki i plenery malarskie, a ich efekty możemy podziwiać na poplenerowych wystawach. Naszym zdaniem, ciekawym pomysłem na wykorzystanie tego niebanalnego miejsca było przeprowadzenie na terenie ogrodu warsztatów literackich na temat ?Nasza szkoła i jej patronka - M. Konopnicka?. Najpierw w ogródku pod parasolami czytaliśmy głośno poezje M. Konopnickiej. Wybraliśmy utwory tematycznie związane, z tak bliską tej pisarce, przyrodą (?Parasol?, Żuczek?, ?Co słonko widziało?, ?Kukułeczka?). Następnie uczniowie samodzielnie przystąpili do układania rymowanek, krótkich wierszy o naszej szkole i jej najbliższym otoczeniu. Prowadzący nauczyciele udzielali rad i wskazówek dotyczących tajników tworzenia poezji. Owocem tego spotkania był zbiór wierszy zaprezentowany podczas uroczystości obchodów 35-lecia szkoły. Myślimy również nad tym, aby na kolejne warsztaty zaprosić nauczycieli i uczniów z zaprzyjaźnionych szkół. Utworzenie ogródka było impulsem do zorganizowania gminnego konkursu przyrodniczego pod hasłem ?Kochajmy ogrody?, który już na stałe wpisał się w harmonogram imprez organizowanych przez naszą szkołę. Do nadrzędnych celów konkursu zaliczyliśmy propagowanie idei zakładania przyszkolnych dydaktycznych ogródków przyrodniczych, rozbudzanie zamiłowania do obcowania z przyrodą oraz poszerzanie i utrwalanie wiedzy biologicznej. Na terenie ogrodu odbywają się także robocze spotkania nauczycieli przyrody i biologii, na których dzielimy się wiedzą i doświadczeniem oraz wymieniamy się roślinami, poszerzając własne kolekcje o nowe gatunki. Na bazie zakupionych i otrzymanych roślin stworzyliśmy mini szkółkę. Rośliny, które w niej hodujemy, rozmnażamy, a następnie sprzedajemy, przekazując otrzymane pieniądze schronisku dla zwierząt. O ogródku pamiętają także inni. Z okazji 35-lecia naszej szkoły Towarzystwo Miłośników Ziemi Śremskiej posadziło 35 tulipanów, a jesienią 2006 roku studentki filologii polskiej UAM w Poznaniu odbywające praktykę w naszej szkole posadziły kilkadziesiąt cebul krokusów. Świerk wężowy to niezwykły okaz-szczególny podarunek od Zakładu Doświadczalnego PAN w Kórniku. Cennym nabytkiem, mającym dla nas wartość symboliczną, jest posadzony nie opodal ogródka ?Dąb dwóch Marii?. Zasadziła go praprawnuczka Marii Konopnickiej pani Maria Rajpold podczas obchodów 165 rocznicy urodzin Patronki. Cieszy również fakt, że nasz ogród odwiedzają nauczyciele, którzy dawniej uczyli w tej szkole, a obecnie są już na emeryturze. Ich wizyty są dowodem na to, że udało nam się stworzyć miejsce, które łączy pokolenia. autorzy opisuMirosławaTomczak |
||||
 |
 |
